Pulse Oksimetre nedir?
Pulse Oksimetre nedir?
Pulse oksimetre, kanda yer alan oksijen miktarını kolaylıkla ve hızlıca ölçen ve kaydeden cihazdır. Ayrıca kalp atımının dakikadaki hızını da kaydeder.
Kanda yer alan oksijene bağlı olan hemoglobinin toplam hemoglobin oranına oksijen satürasyonu denir. Pulse oksimetre cihazı kandaki renk değişikliklerini tespit ederek oksijen satürasyon ölçümünü gerçekleştirir. Kırmızı kan hücrelerinde depo edilen ve demir bakımından zengin proteine hemoglobin denir. Akciğere gelen hava içerisindeki oksijen kandaki hemoglobine yapışır ve vücut dokulara taşınır.
Yani pulse oksimetre cihazı nabız sayısını gösterir ve kanda yer alan oksjene tutunmuş hemoglobinin toplam hemoglobine oranını ekranına yansıtır.
Çalışma prensibi nedir?
Pulse oksimetre cihazının temel çalışma prensibi ‘’doku içerisinden geçen ışıktan yararlanarak oksijen oranını bulma’’ prensibidir. Üretim yılı 1970 yıllarında olmakla birlikte teknolojinin gelişmesiyle hastanelerde kullanım başlamıştır ve günümüzde yoğun bakım ve anestezi birimlerinde ağırlıklı olmak üzere sağlık kurumlarının genellikle her biriminde yaygın olarak kullanılmaktadır. Kişiden kan alımına ihtiyaç duyulmaksızın güvenle, hızlı ve acısız bir şekilde sonuç verir. Boyut olarak cebe sığan modelleride vardır. Cihazların sadece ölçüm yapan ve ölçüm sonuçlarını kaydeden türleride bulunur.
Pulse oksimetre cihazlarının üzerinde ışık kaynağı ve algılayıcı sensör yer almaktadır. Sensör aparatının arasına kulak memesi veya parmak yerleştirilmesiyle ölçüm yapılır. Kırmızı kan hücreleri yani alyuvarların içerisindeki hemoglobinin oksijen tutma potansiyeline göre renk analizi yapar. Oksijen oranını tespit etmek amacıyla sensörler, kanın rengini kullanırlar. Oksijen taşıma miktarına bağlı olduğu için kanın renk tonunda değişiklik olur. Cihaz bir tarafından kızılötesi ve kırmızı ışık yönlendirir, öbür taraftaki algılayıcı sayesinde de ölçümü gerçekleştirir. Kan, bol miktarda oksijen barındırması ve kırmızı parlak renk olması sebebiyle cihazdan gelen ışığın birçoğunu absorbe eder. Karşı tarafa iletilen ışık miktarının ölçümü sayesinde kanda yer alan oksijen satürasyonunun tespiti yapılır.
Pulse oksimetredeki sensör atardamarların dakikadaki atış sayısını da tespit eder ve böylelikle kişinin nabzıda ölçülmüş olur. Sensörlerin kalitesi artıkça ölçüm doğruluğu da artar.
Kaç çeşit pulse oksimetre vardır?
Özelliklerine ve kullanım şekline göre 4 çeşit pulse oksimetre vardır.
- El tipi pulse oksimetre
- Parmak tip pulse oksimetre
- Bilek tip pulse oksimetre
- Konsol tip pulse oksimetre
Benzer yöntemlerle ölçüm yapan pulse oksimetrelerin birbirinden ayırt edici farkları batarya, alarmları ve sensör kalitesi gibi özelliklerdir. Bazı dış etkenler cihazların kullanımını etkiler. Bu etkileri en aza indirgemek ve doğru sonuçlar elde edebilmek için kaliteli pulse oksimetreler tercih edilmelidir. Aksi bir durumda hastanın yaşamı tehlikeye girebilir.
Sağlıklı bir bireyde pulse oksimetre değeri kaç olmalıdır?
Sağlıklı bir bireyde oksijen satürasyon seviyeleri %95-100 arasında değişir. Bu değerler akciğerinde sorun olan kişilerde biraz daha düşük olabilir.
Kaynakçalar:
Pulse oksimetre Tanım: https://elmaslarmedikal.com.tr/pulse-oksimetre-nedir-oksimetre-ne-ise-yarar
Oksijen saturasyonu tanım ve cihazın işlevi: https://www.denizlermedikal.com/acil-servis-pulseoksimetreler
https://www.dmdaileleri.org/oksimetre/
Hemoglobin tanım: https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/hemoglobin-hgb/
Çalışma Prensibi ve Pulseoksimetre çeşitleri: https://sesanltd.com.tr/pulse-oksimetre-nedir-nasil-calisir/
Sağlıklı bir insanda pulse oksimetre değeri: https://www.dmdaileleri.org/oksimetre/
